Bơm thủy lực là bộ phận có vai trò quan trọng trong hệ thống thủy lực của máy xúc. Nó tác động tới sự hoạt động của các loại máy công trình.
Bơm thủy lực là thiết bị sử dụng chất lỏng thủy lực dưới áp suất để tạo ra chuyển động của piston trong xi lanh. Bơm thủy lực có thể được phân loại theo loại bơm di chuyển chất lỏng từ nơi này sang nơi khác. Ba loại bơm thủy lực phổ biến trong các ứng dụng thủy lực là bánh răng, piston và cánh gạt.
Bơm bánh răng máy xúc
Bơm bánh răng gồm 2 loại: bánh răng ăn khớp ngoài và bánh răng ăn khớp trong. Cấu tạo của bơm bánh răng thì đều gồm các chi tiết như: bánh răng chủ động, bánh răng bị động, trục, phớt làm kín, vỏ bơm… Nhưng cách sắp xếp các chi tiết khác nhau. Ở bánh răng ăn khớp ngoài, bánh răng được lắp ăn khớp ở viền ngoài. Ngược lại, với bánh răng ăn khớp trong, 2 loại bánh răng được lắp đặt lệch tâm và ăn khớp ở viền trong.
Ưu điểm:
– Kết cấu bơm đơn giản nhưng linh hoạt, có khả năng chống chịu được sự quá tải trong thời gian ngắn và có thể tự do điều chỉnh áp suất cũng như lưu lượng của bơm. Bơm còn đặc biệt bơm được các chất lỏng có tính siêu nhớt, siêu đặc như keo, mật ong, cao su hay thậm chí là thủy tinh nóng chảy.
– Trọng lượng nhẹ và kích thước tương đối nhỏ gọn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển và lắp đặt.
– Cấu tạo chặt chẽ với chất liệu cao cấp, chất lượng giúp tạo độ bền cao, giúp cho hoạt động của bơm diễn ra đều đặn và liên tục.
– Tuổi thọ trung bình cao và có thể hoạt động trong thời gian dài mà không phải lo lắng quá nhiều cho việc sửa chữa hay bảo trì, bảo dưỡng
– Tốc độ quay chậm, phù hợp nhờ vào bơm bánh răng ăn khớp trong
Nhược điểm:
– Khó theo dõi toàn bộ quá trình hoạt động của máy
– Khó phát hiện ra những hỏng hóc do máy được thiết kế kín.
Bơm cánh gạt máy xúc
Cấu tạo của bơm cánh gạt bao gồm các cánh gạt được gắn trên một trục xoay. Trục này được lắp lệch tâm so cới Stator. Khi lực tác động khiến các cánh gạt bám vào thành Stato sẽ tạo ra lực hút ở đầu vào và lực đẩy ở đầu ra.
Ưu điểm
– Bơm làm việc ít tạo ra tiếng ồn, không gây ảnh hưởng đến mọi người xung quanh
– Có thể điều chỉnh lưu lượng bơm thông qua việc thay đổi tâm xoay của Rotor so với Stator
– Không chỉ cho ra năng suất làm việc cao mà bơm thuỷ lực cánh gạt còn dễ dàng tháo lắp để bảo dưỡng và sửa chữa
Nhược điểm
– Không phù hợp trong việc bơm các loại chất lỏng có độ đặc cao và áp suất cao
– Chi tiết cánh gạt dễ bị mài mòn nếu thường xuyên làm việc ở tốc độ cao
– Độ ổn định lưu lượng phụ thuộc lớn vào số lượng cánh gạt
Bơm piston máy xúc
Bơm piston là loại bơm thủy lực máy xúc có cấu tạo phức tạp nhất, chi tiết chính là xi lanh và piston. Bơm piston hoạt động dựa trên nguyên lý: thay đổi thế tích nhờ piston chuyển động tịnh tiến trong xi lanh để đẩy dầu đi đến các bộ phận trong hệ thống thủy lực. Bơm piston có công suất lớn nhất trong số các loại bơm nên được dùng làm bơm chính trong máy công trình.
Có hai loại bơm piston: bom piston hướng tâm và hướng trục.
Ưu điểm
– Với thiết kế và cấu tạo đơn giản, hiện đại, bơm thủy lực piston đặc biệt “ghi điểm” vào khả năng tự hút tốt, tạo được áp cao. Nhờ đó mà thúc đẩy cho quá trình vận chuyển chất lỏng được linh hoạt hơn, dễ dàng hơn so với các loại máy bơm khác.
– Không chỉ cho ra hiệu suất làm việc cao, thiết bị còn có thể thay đổi được dung lượng làm và có tổn thất lưu lượng chất lỏng nhỏ giúp tiết kiệm được một khoản chi phí đáng kể.
– Giảm tối thiểu dao động trong máy khi làm việc với áp suất cao.
Nhược điểm
– Do có thiết kế, cấu tạo phức tạp, và có khối lượng lớn nên khá cồng kềnh trong việc di chuyển cũng như lắp đặt
– Áp suất bên trong xi lanh không đều, lưu lượng dịch chuyển không đồng bộ
– Giá thành tương đối cao so với các loại máy bơm khác
Mỗi loại bơm thủy lực máy xúc đều có những tính năng và công dụng riêng, việc tìm hiểu kĩ sẽ giúp người thợ nắm được phương pháp vận hành, bảo dưỡng và sửa chữa đúng cách để nâng cao độ bền của bơm.
